Kısa Çalışma Ödeneği

Kısa çalışma ödeneği, İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında meydana gelen bir olanak olup sektörel kriz, bölgesel kriz, genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerinde meydana gelen haftalık çalışma sürelerinin üçte bir oranında azaltılması veya sürekli olup olmadığının önemi olmaksızın işyerindeki faaliyetin kısmen veya tamamen en az dört hafta süreyle durması halinde işyerinde üç ayı geçmeyecek şekilde sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteğinin sağlanmasıdır.

Kısa çalışma ödeneği bakımından; genel ekonomik kriz durumunda, ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların ülke ekonomisi ve dolaylı olarak işyerini etkilediği durumlar olarak karşıya çıkmaktadır.

Kısa çalışma ödeneği bakımından; sektörel kriz durumunda, ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan veya dolaylı yollarla etkilenen sektörlerle bunlara bağlantılı sektörlerdeki işyerlerinin etkilendiği durumları kapsamaktadır.

Kısa çalışma ödeneği bakımından; bölgesel kriz durumunda, ulusal veya uluslararası olaylar neticesinde belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan işyerlerinin ekonomik olarak sarsılmasıdır.

Kısa çalışma ödeneği bakımından; zorlayıcı sebepler işverenin kendi sevk ve idaresinden meydana gelmemiş önceden öngörülemeyen bunun sonucu olarak da düzeltilebilme imkanı bulunmayan geçici suretle çalışma süresinin kısaltılması veya tamamen ya da kısmen durması, salgın hastalık, seferberlik, deprem, yangın, sel, heyelan gibi etkenleri kapsayan hallerdir. Bu kapsamda da Covid-19 (Koronavirüs) salgını zorlayıcı sebep olarak kabul edilmektedir.

İşverenin Yerine Getirmesi Gereken Şartlar

İşveren bölgesel kriz, sektörel kriz, genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerinin çalışma saatlerinin en az 1/3 oranında azalması ya da sürekliliğine bakılmaksızın işyerindeki faaliyetlerin kısmen veya tamamen en az 4 hafta süreyle durdurulduğunu İŞKUR’a bildirmesi ve İŞKUR müfettişleri tarafından doğruluğunun teyit edilmesi halinde şartlar işverence yerine getirmiş olacaktır. Kısa çalışma ödeneğinin kullanılabilmesi için birden fazla işçinin olmasına gerek yoktur. Yani tek işçi çalıştıran işyerleri dahi bu imkandan yararlanabilecektir.

İşçinin Yerine Getirmesi Gereken Şartlar

Kısa çalışma ödeneğinin işçi tarafından yararlanılabilmesi için son 3 yıl içerisinde en az 450 gün prim gününü doldurmuş olması gerekir. Bunun dışında prim gün sayısının da son 60 gününün kesintisiz olarak yatırılmış olması gerekir. Eğer işçi prim ödeme şartını sağlamıyorsa ve bundan sonra dolayı kısa çalışma ödeneğine hak kazanamıyorsa daha önce farklı nedenlerle kesilmiş son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre varsa kısa çalışma süresini geçmemek üzere çalışma ödeneği olarak ödenebilecektir.

Günlük kısa çalışma ödeneğinde sigortalı olan kişinin 12 aylık primine esas kazançlarına göre hesaplanacak günlük ortalama brüt kazanç miktarının %60’ı kadardır. Bu şekilde hesaplanan miktar, aylık asgari ücret brüt tutarının %150’sini geçemeyecektir. Haftalık az çalışılan süreler için işçiye kısa çalışma ödeneği her ayın 5’inde PTT Bank vasıtasıyla ödenecektir.

Bu halde işçiye çalışmadığı süreye ait kısa ve uzun vadeli sigorta primleri ödenmez, sadece İŞKUR’ca genel sağlık sigortası primleri ödenir. Kısa çalışma ödeneği üç ayı geçmemek koşuluyla yapılan kısa çalışma süresi kadar olacaktır.

Eğer kısa çalışma ödeneği olan kişi işe girerse, yaşlılık aylığı almaya başlarsa, herhangi bir sebeple silah altına alınmışsa, herhangi bir kanun dolayısıyla çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması veya işçinin geçici iş göremezlik konusu olan sağlık raporu başlamışsa raporun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilecektir. İşverence öngörülen tarihten önce kısa çalışma süresini sona erdirmesi halinde de kısa çalışma ödeneği kesilecektir. Kısa çalışma yapan işveren, işçinin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutarak istenildiği takdirde ibraz etmek zorunda kalacaktır.

Covid-19 (Koronavirüs) salgını dışsal nedenlerle meydana gelen zorlayıcı sebep kapsamında kısa çalışma uygulaması başlatılmıştır. Koronavirüsten olumsuz etkilenen ve bundan dolayı kısa çalışma talep eden işveren bununla ilgili kanıtlarla beraber kısa çalışma talep formuyla kısa çalışmanın uygulanacağı işçilerin listesinin bağlı olunan İŞKUR biriminin e-posta adresine e-posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapılabilir.

İşverence hatalı bilgi veya belge verilmesi nedeniyle yapılmış olan fazla ödemeler yasal faiziyle birlikte işverenden, işçinin kusuru dolayısıyla kaynaklanan fazla ödemelerse yasal faiziyle birlikte işçiden tahsil edilecektir.